Kano Sporcularının Beslenme Bilgi Düzeyleri ve Beslenmeye Yönelik Tutumlarının İncelenmesi
Anahtar Kelimeler:
Kano, Spor, Beslenme.Özet
Amaç: Bu çalışmanın amacı, kano sporcularının beslenme bilgi düzeyleri, beslenmeye yönelik tutumlarını ve alışkanlıklarının incelemektir. Gereç ve yöntem: Araştırma grubu, 2022-2023 yıllarında Türkiye Kano Federasyonu'na bağlı olarak kano sporu yapan 73 kadın ve 145 erkek olmak üzere toplam 218 aktif sporcudan oluşmaktadır. Bu çalışmada, kişisel bilgiler, beslenme bilgi düzeyi ve beslenme alışkanları içeren anket yöntemi kullanılmıştır. Anket çalışmasında yer alan kategorik değişkenlerin frekans ve yüzde bilgileri, sürekli değişkenlerin ortalama ve standart sapma değerleri verilmiştir. Çalışmada kullanılan tüm analizler IBM-SPSS-21 programında yapılmıştır. Elde edilen sonuçlar bulgular bölümünde tablolar halinde sunulmuştur. Bulgular: Araştırmada deneklerden elde edilen verilere göre; sporcuların günde kaç öğün beslendikleri ile ilgili gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmuştur (p=0,00<α=0.05). Yapılan analiz sonucuna göre; sporcuların akşam yemeklerinden sonra yeme/içme alışkanlıkları ile gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmuştur (p=0,02<α=0.05). Katılımcıların %66,50’sinin akşam yemeğinden sonra yeme/içme alışkanlığı olduğu tespit edilmiştir. Araştırmada; sporcuların gün içinde öğün atlama durumları ile gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmuştur (p=0,03<α=0.05). Kadın sporculardan 40 (%54,80) kişi, Erkek sporculardan 57 (%39,32) kişi gün içinde öğün atlamaktadır. Araştırmada yapılan ki kare analizine göre; sporcuların antrenman-müsabaka öncesinde ve sonrası tükettikleri besin türü ile gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmuştur (p=0,00<α=0.05). Yapılan analiz sonucuna göre; sporcuların yeterli beslendiklerini düşünmeleri açısından gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmuştur(p=0,01<α=0.05). Kadın sporculardan 25 (%34,24) kişi, erkek sporculardan 70 (%48,27) kişi yeterli beslendiğini düşünmektedir. Sonuç: Yapılan istatistik analizde sporcuların beslenmeye yönelik tutumlarına bakıldığında tükettikleri öğün sayısında, akşam yemeğinden sonra yeme-içme alışkanlıklarında, öğün atlamalarında, müsabaka öncesi ve sonrası tükettikleri besinlerde, yeterli beslenmelerinde eğitim seviyesi değişkeninde anlamlılık ortaya çıkmıştır. Diğer sorulara verilen cevaplarda istatiksel anlamlılık çıkmadığı gibi matematiksel farklılık ve benzerlikler gözlenmiştir.
Referanslar
Açıkgöz, S. (2019). 15-25 yaş arası aktif spor yapanlarda beslenme ve spor ilişkisine dair bilgi düzeylerinin saptanması (Master's thesis, Sağlık Bilimleri Enstitüsü).
Akça, F., & Müniroğlu, S. (2006). Türk erkek milli takımı durgunsu kayakçılarının samatotip özelliklerinin incelenmesi. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 4(2), 43−47.
Ardahan F, Lapa TY. (2011). Açık alan rekreasyonu: Bisiklet kullanıcıları ve yürüyüşçülerin doğa sporu yapma nedenleri ve elde ettikleri faydalar. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi; 8:(1): 1327-1341.
Baysal A. (2019). Beslenme. Hatiboğlu Yayınları. Ankara
Bozkurt, İ. (2001). Beden Eğitimi ve Spor Yüksek Okullarında Aktif Spor Yapan Öğrencilerin Beslenme Alışkanlıklarının Belirlenmesi ve Değerlendirilmesi. Selçuk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Konya.
Burns, R. D., Schiller, M. R., Merrick, M. A., & Wolf, K. N. (2004). Intercollegiate student athlete use of nutritional supplements and the role of athletic trainers and dietitians in nutrition counseling. Journal of the American Dietetic Association, 104(2), 246-249.
Çalcalı, T., (2021). Takim Sporlari ve Siklet Sporcularinin Beslenme Bilgi Düzeyleri ve Beslenme Alişkanliklarinin Incelenmesi, Giresun Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Yüksek Lisanas Tezi, Giresun.
Erdoğdu A. (2018) Medipol Başakşehir Futbol Kulübü Altyapısındaki Oyuncularının Beslenme Alışkanlıkları ve Bilgi Düzeylerinin Yaşa Bağlı Olarak İncelenmesi Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Gelişim Üniversitesi, İstanbul, 2018
Ersoy, G.,(2000) Egzersiz ve Spor yapanlar için Beslenme ile İlgili Temel İlkeler, Damla Matbaacılık, Ankara.
Esin, Ş. (Ed.), Şeker, G. (Ed.). (2018). Sporcu beslenmesi. 2. Baskı. Ankara: Hatiboğlu Yayınları.
Fink HH., Burgoon L. Ve Mikesky A. (2008). Practical Applications İn Sports Nutrition. (2.Bs.) USA: Jones & Bartlett Publishers
Göçmez, S. (2019) Süper Ligde Oynayan Hentbolcuların Beslenme Alışkanlıklarının İncelenmesi, Selçuk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Konya.
Göral, K. (2008). Farklı Liglerde Oynayan Futbolcuların Beslenme Alışkanlıkları ve Bilgi Düzeylerinin İncelenmesi. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Muğla Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla.
Güler D., Günay M. , Gökdemir K. (2002). Türkiye’de Üniversitelerarası Spor Oyunlarına Katılan Erkek Futbolcuların Ergojenik Yardımcılar Hakkındaki Bilgileri ve Faydalanma Düzeyleri, 7. Uluslararası Spor Bilimleri Kongresi, 169,.
Güneş Z. (2003). Spor ve Beslenme Antrenör ve Sporcu El Kitabı, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara, Şubat.
Gürkan,B.,(2002) “Doğa ve Spor” II. Doğa Sporları ve Bilim Sempozyum Kitapçığı, Ankara 22-24 Kasım.
Kolukısa, Ş., ve Calçalı, T.(2022) Examination of Nutritional Knowledge Levels and Eating Habits of Team Sports and Weight Athletes.
Kolukısa,Ş., ve Eyipınar, C.D., (2020) Sporcu Beslenmesi ve Egzersiz, Nobel Akademik Yayıncılık, Ankara
Kristiansen, M., Levy-Milne, R., Barr, S., & Flint, A. (2005). Dietary supplement use by varsity athletes at a Canadian university. International journal of sport nutrition and exercise metabolism, 15(2), 195-210.
Leblanc, J. C., Le Gall, F., Grandjean, V., & Verger, P. (2002). Nutritional intake of French soccer players at the clairefontaine training center. International journal of sport nutrition and exercise metabolism, 12(3), 268-280.
Özmerdivenli, R., Karacabey, K. (2002) Voleybolcu ve basketbolcuların eğitim düzeyleri ve beslenme bilgileri arasındaki ilişkinin karşılaştırılması. 7.Spor Bilimleri Kongresi, Seminer Kitabı, Antalya, Türkiye.
Öztürk, A. (2006). Profesyonel ve amatör futbolcuların beslenme alışkanlıkları ve vücut bileşimleri (Master's thesis, Sağlık Bilimleri Enstitüsü).
Paker, S., (1989) Sporda Beslenme, Ertem Yayınevi, Ankara.
Pulur, A. ve Cicioğlu, İ. (2001). Bayan basketbolcuların beslenme bilgisi ve alışkanlıkları. Atatürk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 1(2), 44-49.
Saygın, Ö., Göral, K., Gelen, E., (2009). Amatör ve profesyonel futbolcuların beslenme alışkanlıklarının İncelenmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi
Seifert J, Harmon J, DeClercq P. Protein added to a sports drink improves fluid retention. Int J Sport Nutr Exerc Metab. 2006 Aug;16(4):420-9. doi: 10.1123/ijsnem.16.4.420. PMID: 17136943.
Sevim Y. Antrenman Bilgisi, 7. Basım. Nobel Yayın Dağıtım, Ankara 2007: 21 25.
Sürücüoğlu, M. S., Özçelik, A. Ö., & Çakıroğlu, F. P. (1996). Yüzücülerin beslenme alışkanlıkları ve bilgi düzeyleri. Performans Dergisi, 2(1), 11-18.
Szanto C. (2004). Racıng Canoeıng. Internatıonal Canoe Federatıon Edited by International Canoe Federation, Madrid .
Tekin, M., ve Arslan, F., (2005). 10. Gap Spor Şenliğine Katılan Yıldız ve Genç Teakwondo Sporcularının Beslenme Alışkanlıklarının Belirlenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14, 481-485.
Vançelik S, Gürsel, S, Güraksın ÖA, Beyhun E (2007). Üniversite Öğrencilerinin Beslenme Bilgi ve Alışkanlıkları ile ilişkili Faktörler, TSK, Koruyucu Hekimlik Bülteni, (6)4:242-248.
Yarar, H., Gökdemir, K., Eroğlu, H. ve Özdemir, G. (2011). Elit seviyedeki sporcuların beslenme bilgi ve alışkanlıklarının değerlendirilmesi. Selçuk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilim Dergisi. 13(3), 368-371.
Yüksek, M. (2013). Amatör Ve Profesyonel Milli Takım Futbolcularında Beslenme Alışkanlıkları ve Bilgi Düzeylerinin İncelenmesi. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi. Haliç Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Beslenme Ve Diyetetik Bölümü, İstanbul.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2024 Prof. Dr. Şevki KOLUKISA
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.